Edukacja społeczno-prawna w Publicznym Liceum Ogólnokształcącym nr II w Opolu jest realizowana w ramach przedmiotu „Podstawy prawa” w klasach o profilu społeczno-prawnym, przygotowania do olimpiad i konkursów z zakresu prawa oraz wydarzeń tematycznych odbywających się w szkole i poza nią. Wybrane zagadnienia z zakresu edukacji społeczno-prawnej, zgodnie z obowiązującą podstawą programową, są realizowane na lekcjach Wiedzy o społeczeństwie, Podstaw przedsiębiorczości i Edukacji dla bezpieczeństwa.
Z tematyką prawną wiąże się wiele problemów teoretycznych i praktycznych, które wykraczają poza same tylko przepisy zawarte w aktach prawnych. Rozważania nad prawem skłaniają do zrozumienia innych norm społecznych dotyczących ochrony wartości i zachowań ludzi, jak normy moralne, religijne, obyczajowe, zwyczajowe i techniczne. Prawo jest częścią życia społecznego, stąd opisanie jego roli w życiu ludzi i społeczeństw angażuje wiedzę o społeczeństwie, grupach społecznych i kontroli społecznej. Tworzenie prawa jest sprawą kluczową dla sprawowania władzy w państwie, dlatego prawo musi być formułowane w sposób mądry, odpowiedzialny, etyczny, z myślą o teraźniejszości i o przyszłych pokoleniach. Rządzący zawsze kierują się jakąś filozofią, która wyznacza ich cele i sposoby działania, a poznanie tej filozofii pomaga w zrozumieniu konkretnych norm prawnych i wydarzeń politycznych. Ludzie reagują na prawo w różny sposób, jednak ocena przyczyn naruszania prawa i wybór najlepszych metod reagowania na naruszenia wymaga wiedzy psychologicznej i pedagogicznej, a co ważniejsze życiowego doświadczenia. Prawo jest mocno związane z ekonomią, musi liczyć z jej zasadami, jest instrumentem polityki gospodarczej państwa, gwarantuje poszanowanie własności i umów. Prawo różni się w poszczególnych państwach z bardzo różnych powodów, z których ważne znaczenie przypada uwarunkowaniom historycznym i geograficznym (im trudniejsze są warunki życia, tym zwykle surowsze jest prawo). Prawo jest dziedziną ściśle związaną z danym państwem, w tym jego językiem, kulturą i mentalnością społeczeństwa, dlatego dla posługiwania się prawem pomocna jest znajomość języka polskiego i literatury. Poznawanie prawa, choćby tylko w odniesieniu do ustroju konstytucyjnego, może również dotyczyć innych państw, prawa kanonicznego czy prawa międzynarodowego.
Na koniec trzeba dodać, że nauka prawa może obejmować nie tylko przepisy obowiązujące aktualnie, ale również przepisy historyczne, o których uczymy się chociażby na lekcji historii. Połączenie wielu dziedzin wiedzy sprawia, że edukacja prawna staje się okazją do lepszego zrozumienia filozofii, etyki, historii, ekonomii, prawa kanonicznego, socjologii, psychologii, historii i innych dyscyplin. Jest zatem znakomitym przygotowaniem do studiowania różnych kierunków, okazuje się potrzebna w najróżniejszych zawodach, wreszcie stanowi fascynującą przygodę intelektualną.
Od 2012 r. szkoła posiada własną pracownię dedykowaną nauczaniu prawa – szkolną salę sądową zaaranżowaną jako sala rozpraw. Pracownia została wyposażona w oryginalne meble sądowe, togi prawnicze i inne elementy wyposażenia. Oczywiście zadania prawników i innych osób mających codzienny kontakt z przepisami prawnymi nie ograniczają się do rozpraw sądowych, jednak warto poznać warunki, w jakich pracują sądy. W procesie sądowym możliwe jest przystępne i ciekawe przedstawienie tego, czym jest prawo, jakich życiowych spraw dotyka, jak przekonująco argumentować i udowadniać swoje racje, kiedy wobec siły faktów należy przyznać rację drugiej stronie sporu itd. Wreszcie, proces sądowy pomaga w zrozumieniu treści prawa nie tylko jako tekstu zawartego w akcie prawnym, ale również jako reguł oddziałujących na życie ludzi i podejmowane przez nich decyzje.
